Ο τίτλος μου τράβηξε αμέσως την προσοχή. "Θέλω να σε τρομάξω". Αναρωτήθηκα πόση οργή και θυμό κρύβει μέσα της αυτή η φράση, σε ποια κατάσταση πρέπει να βρίσκεται κάποιος για να εκφέρει αυτή την τρομακτική απειλή. Ευτυχώς η συγγραφέας Μαρία Μηλιαρά δεν με άφησε με την αγωνία και την απορία, καθώς η φράση αυτή αποτελεί το εναρκτήριο λάκτισμα για ένα οδοιπορικό στην Ελλάδα της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου πολέμου. Και ομολογώ ότι τρόμαξα και εγώ με το βάρος που κουβαλούσαν μέσα τους αυτές οι τέσσερις λέξεις...
 |
| ΚΛΙΚ για να διαβάσετε την υπόθεση |
Η Ελένη Δορικάκου ζει μια άνετη και ανέφελη ζωή στο πλευρό του Κούρτ σε μια όμορφη περιοχή της Βιέννης, δίπλα στο Δούναβη, απολαμβάνοντας μοναδικές οικογενειακές στιγμές. Ένα ταξίδι της κόρης της και του γαμπρού της θ' αποτελέσει για εκείνη την αρχή του προσωπικού της Γολγοθά. Με μοναδικό της σκοπό την προστασία του εγγονού της, και κάτω από τη βαριά σκιά του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου που βρίσκεται προ των πυλών, αναχωρεί κάτω από άκρα μυστικότητα για την Ελλάδα. Φύλακες άγγελοί της ο πατέρας της Γιάννης και ο καπετάν Θανάσης, καθοδηγούν τα βήματά της. Με νέα ταυτότητα και υπο το φόβο της σύλληψής της, προσπαθεί να δημιουργήσει από το μηδέν και να διαμορφώσει ένα ασφαλές περιβάλλον για τον ενός έτους Νικόλα. Αρωγοί στην προσπάθειά της ο Ανδρέας και η Αργυρώ, ο Αλέξανδρος και η Μαργαρίτα. Και ο χρόνος αδυσώπητος φέρνει ειδήσεις, άλλοτε χαρμόσυνες και άλλοτε φαρμακερές...
Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος αποτελεί συχνά θέμα της ελληνικής πεζογραφίας και όχι άδικα, καθώς η αγριότητα του είναι ανείπωτη, τα εκατοντάδες θύματα που άφησε πίσω του συγκινούν και σοκάρουν, η στάση των ανθρώπων που έζησαν διδάσκει τις νεότερες γενιές αξίες και αρχές. Όμως το συγκλονιστικό μυθιστόρημα της κας Μηλιαρά αποτελεί κυρίως μια μοναδική κατάθεση ψυχής μιας γυναίκας που διχάστηκε ανάμεσα σε δύο χώρες, στην Αυστρία και στην Ελλάδα, και έγινε εν μια νυκτί η ζεστή αγκαλιά για να κουρνιάσει ο μικρός της εγγονός, αψηφώντας τα πάντα. Η αμεσότητα της γραφής της συγγραφέως είναι απαράμιλλη. Χρησιμοποιώντας το α' ενικό πρόσωπο και καθιστώντας την Ελένη την μοναδική αφηγήτρια των γεγονότων, αισθάνθηκα ότι διάβαζα ένα ξεχασμένο ημερολόγιο, γραμμένο απλά και λιτά, όπως θα έγραφε ο καθένας τις σκέψεις του σε ένα τετράδιο. Δεν υπάρχει εξιστόρηση των πολιτικών και πολεμικών γεγονότων, αλλά μόνο παράθεση των όσων η ηρωίδα μαθαίνει από συζητήσεις στη γειτονιά. Και αυτό ακριβώς με καθήλωσε : ότι μπορούσα να αντιληφθώ την άγνοια αυτών των ανθρώπων που ζούσαν σε μια περιοχή της Πάτρας, την αγωνία τους για το αύριο, την έλλειψη πληροφόρησης για την εξέλιξη των πολιτικών καταστάσεων, τα σκόρπια λόγια που έφερναν ελπίδα ή απογοήτευση κάθε φορά, τον αγώνα τους για επιβίωση.
Η χρονική αλληλουχία των γεγονότων δεν ακολουθεί ένα συγκεκριμένο μοτίβο : οι αναμνήσεις ξεπηδούν κατά διαστήματα και βοηθούν την ηρωίδα να ισορροπήσει, να ξεφύγει από τη σκληρή πραγματικότητα, να πάρει κουράγιο. Η συγγραφέας απέφυγε τις περιττές λεπτομέρειες και τους πλατειασμούς. Αφηγείται αναλυτικά τα γεγονότα που έχουν βαρύνουσα σημασία και άλλοτε προχωρά μήνες μπροστά όταν δεν υπάρχουν αξιόλογες εξελίξεις, αποφεύγοντας να κουράσει τον αναγνώστη και να χαθεί ο ρυθμός της εξιστόρησης.
Την αγάπησα την Ελένη, πίστεψα στην ύπαρξή της, βίωσα την αγωνία της και δάκρυσα πολλές φορές με τη δύναμη της - ψυχική και σωματική - και την βαθιά αγάπη για τον εγγονό της. Η ηρωίδα κατάφερε να σβήσει με μια μονοκοντυλιά την ανέφελη καθημερινότητά της και να μεταμορφωθεί σε μια λύκαινα έτοιμη να ξεπεράσει τον ίδιο της τον εαυτό και κάθε εμπόδιο για να προσφέρει τις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στον μικρό Νικόλα. Οι χαρακτήρες που την πλαισιώνουν είναι σμιλευμένοι με αρμονία. Ο Ανδρέας και η Αργυρώ είναι οι άνθρωποι που ο καθένας θα ήθελε να τους σφίξει το χέρι και να τους πει ένα τεράστιο "μπράβο" για την αλήθεια της ψυχής τους. Ο γιατρός Αλέξανδρος και η γυναίκα του, τρύπωσαν στην καρδιά μου και με έκαναν να κλάψω για την αδικία της ζωής. Ο πατέρας της Ελένης, βράχος ακλόνητος και στιβαρός, να προσφέρει ακούραστα το "είναι" του για την ευτυχία των ανθρώπων του. Ο καπετάν Θανάσης με τη γενναιοδωρία του και τη διορατικότητά του να δείχνει το δρόμο της λύτρωσης.
Ένα ανθρώπινο μυθιστόρημα που υμνεί την εσωτερική δύναμη μιας γυναίκας, το θησαυρό της ανθρωπιάς και της καλοσύνης, και την αξία της ασύνορης αγάπης...
ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ