Υπόθεση: Μελβούρνη, 27 Ιουλίου 18... Ένας άγνωστος βρίσκεται
δολοφονημένος σε μια άμαξα. Τα στοιχεία που υπάρχουν είναι μηδαμινά, αλλά ο
Σάμιουελ Γκόρμπι δεν απογοητεύεται. Με μεθοδικότητα και με συμμάχους του το
χαμόγελο και την έμφυτη ευγένειά του, κατορθώνει να βρει την άκρη του νήματος
και να αποκρυπτογραφήσει τη σχέση του θύματος με την υψηλή κοινωνία και
ιδιαίτερα με την οικογένεια του Μαρκ Φρέτλμπι. Η σύλληψη του δολοφόνου είναι
πια γεγονός και ο Γκόρμπι είναι περήφανος για την επιτυχία του. Μόνο που δεν
έχει υπολογίσει την ασύνορη αγάπη μιας κοπέλας για τον ένοχο αγαπημένο της,
ούτε και τα παιχνίδια της μοίρας που δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Κάθε
νέο στοιχείο αλλάζει την πορεία των ερευνών και κανείς δεν μπορεί να είναι
σίγουρος για την ταυτότητα του δράστη. Ακόμα κι εκείνοι που νομίζουν πως
γνωρίζουν την αλήθεια...
Συγγραφέας: Ο Χιουμ γεννήθηκε στην Αγγλία το 1859 αλλά, όταν
ήταν τριών ετών, η οικογένειά του μετανάστευσε στη Νέα Ζηλανδία και αυτή
αναγνωρίζει ο ίδιος ως τόπο καταγωγής του. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του
Οτάγκο. Μετά την αποφοίτησή του εγκαταστάθηκε στη Μελβούρνη, όπου εργάστηκε σε
δικηγορικό γραφείο. Στην Αγγλία επέστρεψε το 1888, μετά την έκδοση του πρώτου
του βιβλίου, δηλαδή του «Φόνου στην άμαξα» όπου η εκδοτική του επιτυχία, παρόλο
που ο συγγραφέας είχε πουλήσει τα δικαιώματα μόνο για 50 λίρες, του έδωσε το
θάρρος να συνεχίσει τη συγγραφή και να γράψει περισσότερα από 100 έργα. [Από το
εκδοτικό σημείωμα του βιβλίου]
Σε ποιους απευθύνεται: «Ο Φόνος στην άμαξα» δεν είναι απλώς
ένα δυνατό αστυνομικό μυθιστόρημα. Είναι ένα εξαιρετικό δείγμα αστυνομικής
λογοτεχνίας που θα σε αιφνιδιάσει με την πολυπλοκότητα της πλοκής του και τις
πρωτοποριακές μεθόδους που εφάρμοσε ο Χιουμ κατά τη συγγραφή του. Δεν ήταν
τυχαία δημοφιλέστερο στην εποχή του ακόμα κι από τις ιστορίες του Σέρλοκ Χολμς!
Θα σε συνεπάρουν:
1. Οι εναλλαγές εικόνων και χαρακτήρων
Ο «Φόνος στην άμαξα» είναι ένα βιβλίο που οφείλει να
διαβαστεί από κάθε συγγραφέα, γιατί πραγματικά ο Χιουμ παραδίδει μαθήματα
συγγραφής. Η υπόθεσή του απλώνεται σε πολλά και διαφορετικά μέρη αποτυπώνοντας
με τον τρόπο αυτό την πραγματική εικόνα της Μελβούρνης τον 19ο αιώνα. Από
μέγαρα σε καπηλειά, από βίλες στη φυλακή, από λέσχες και θέατρα σε άθλια
παραπήγματα, από την πόλη στην εξοχή, γνωρίζεις μέσα από τις περιπλανήσεις και
τις έρευνες των πρωταγωνιστών κάθε σημείο της πόλης και διαπιστώνεις τις
αντιθέσεις, τις κοινωνικές διακρίσεις και τα στερεότυπα που διαπότιζαν την
κοινωνία. Την ίδια στιγμή, είναι απαράμιλλη η σκιαγράφηση των χαρακτήρων του
και καταφέρνει να αποδώσει εξαιρετικά την ψυχοσύνθεση αντρών αλλά και γυναικών.
Θα λατρέψεις τα αστεία ονόματα που πλάθει ο συγγραφέας για να αποδώσει τα κύρια
χαρακτηριστικά των ηρώων του, ενώ είναι επίσης εντυπωσιακό ότι ελίσσει τη γραφή
του με πειστικότητα και δεξιοτεχνία υιοθετώντας ανάλογα με τον εκάστοτε
χαρακτήρα και διαφορετικό ύφος, τόνο και ένταση ομιλίας.
2. Η αληθοφανής πλοκή
Από την πρώτη σελίδα διαισθάνεσαι πως αυτή η ιστορία θα σε
συναρπάσει. Ο τρόπος και ο τόπος που λαμβάνει χώρα το έγκλημα, η γρήγορη
διαλεύκανσή του αλλά και οι αποδείξεις που δεν αφήνουν περιθώρια αμφισβήτησης,
σε αιφνιδιάζουν και δεν μπορείς να καταλάβεις πώς μπορεί να ανατραπούν όλα. Κι
όμως. Η υπόθεση παίρνει ξαφνικά εντελώς διαφορετική τροπή και η εμμονή του
κρατούμενου να κρατήσει όσα γνωρίζει για τον εαυτό του, επιτείνει το μυστήριο
και ανεβάζει την αδρεναλίνη σου στα ύψη. Τα κομμάτια του παζλ συγκεντρώνονται
με βάση τις πληροφορίες που έρχονται στο φως καθώς οι έρευνες εντείνονται. Όλα
έχουν μια εξήγηση και το φινάλε σε ικανοποιεί απόλυτα.
3. Οι πολύπλευρες γνώσεις του συγγραφέα που αποτυπώνονται σε
κάθε σελίδα
Αναφορές στην ελληνική μυθολογία, αποφθέγματα προσωπικοτήτων
όπως ο Τζορτζ Έλιοτ, ο Οβίδιος ή ο Λίτον, ιρλανδέζικα λαϊκά τραγούδια, φράσεις
στα λατινικά, γνωμικά, ποιήματα, αποσπάσματα από θεατρικά έργα, σκοτσέζικες
μπαλάντες, παροιμίες, ξεπηδούν αβίαστα
μέσα από την αφήγηση και τους ζωντανούς διαλόγους αναδεικνύοντας τη συγγραφική
μαεστρία του Χιούμ. Γιατί ο συγγραφέας δεν χρησιμοποιεί άσκοπα τον πλούτο των
γνώσεών του προς επίδειξη. Αντιθέτως, τον αφήνει να διαρρεύσει με σύνεση μέσα
από τις καταστάσεις που προκαλούνται από τις αναπάντεχες αποκαλύψεις
δημιουργώντας ένα αρμονικό αποτέλεσμα. Δημιουργώντας ένα μυθιστόρημα
αστυνομικής λογοτεχνίας που απολαμβάνεις να διαβάζεις.
4. Το ανταγωνιστικό δίδυμο των Γκόρμπι και Κίλσιπ
«Το νερό με τη φωτιά φίλοι δεν γίνονται» αναφέρει ο Χιούμ
και πρωτοπορεί δημιουργώντας ένα δίδυμο ανταγωνιστών που βάζει φωτιά στην
εξέλιξη της υπόθεσης και δεν αφήνει την πλοκή να λιμνάσει. Δύο αντιφατικοί
χαρακτήρες που είναι εξίσου ικανοί στον τομέα των ερευνών αλλά εχθρεύονται ο
ένας τον άλλον και αυτή η αντιζηλία καταφέρνει να ανατρέψει τα δεδομένα και να
σε ξαφνιάσει. Σαν να δίνει ο ένας τον άλλον τη σκυτάλη αυτής της παράξενης
ιστορίας για να σου φανερώσει και τις δύο πλευρές του νομίσματος και να σε
οδηγήσει στην αλήθεια.
Κορυφαία στιγμή: Οι
αποκαλύψεις της Μάνας Κίσσας και οι συνταρακτικές εξελίξεις που πυροδοτούν.
Δυνατές φράσεις: «Φαντάσματα δεν υπάρχουν, εκτός από εκείνα
που δημιουργεί ο άνθρωπος. Τα φαντάσματα μιας νιότης που δεν την έζησες, τα
φαντάσματα των λαθών του παρελθόντος, τα φαντάσματα εκείνων που θα μπορούσαν να
είχαν γίνει, αυτά είναι τα σκιάχτρα που πρέπει να φοβάται κανείς πιο πολύ από
εκείνα του νεκροταφείου».
«Η διπλωματία είναι το λάδι που ρίχνουμε στα ταραγμένα νερά
της κοινωνικής, επαγγελματικής και προσωπικής ζωής˙ και αν μπορείς, με λίγο
τακτ, να διαχειριστείς τους ανθρώπους, τότε έχεις πολύ καλές πιθανότητες να πας
μπροστά στον κόσμο»
Ενδιαφέροντα στοιχεία: Από το έτος της πρώτης έκδοσης, το
1886, στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, και κατά τη διάρκεια της ζωής του
συγγραφέα, πουλήθηκαν περισσότερα από 750.000 αντίτυπα, χαρίζοντας στο βιβλίο
τον τίτλο του πιο πολυδιαβασμένου αστυνομικού μυθιστορήματος του 19ου αιώνα.
[Από το εκδοτικό σημείωμα του βιβλίου]
Μετάφραση: Ανήκει στον Κωνσταντίνο Ματσούκα και είναι
εξαιρετική.
Κέλλη Κρητικού